طراحی شبکه جاده جنگلی براساس عبور جاده از مناطق پایدار به منظور کاهش فرسایش مطالعه ی موردی: سری واستون

فرسایش خاک یکی از مهم‎ترین چالش‎های زیست محیطی و عوامل مهم آسیب جنگل ها به شمار می­رود که اغلب در اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی، جاده‎سازی و فقدان پوشش گیاهی به وجود می‎آید. خاک‎های جنگلی به طور طبیعی نفوذپذیر، ولی از سوی دیگر جاده‎های جنگلی نفوذناپذیرند که همین مسئله موجب می‎شود تا آب باران روی سطح جاده جریان پیدا کند و ذرات خاک را شستشو دهد. بدین ترتیب، طراحی و ساخت جاده­ی جنگلی باید به صورت اصولی انجام گیرد. به همین منظور، در این تحقیق سعی شد تا با استفاده ازgis  و ahp و با در نظر گرفتن عوامل تأثیرگذار در مسیریابی جاده‎های جنگلی از جمله شیب و طول دامنه، فرسایش‎پذیری خاک، تراکم آبراهه‎ها، سنگ بستر، پوشش گیاهی، جهت دامنه و ارتفاع از سطح دریا، به طراحی بهینه­ی شبکه­ جاده پرداخته شود. پس از تهیه­ی هر کدام از لایه‏های اطلاعاتی، با توجه به ضرایب اهمیت به دست آمده از ahp عمل روی هم‎گذاری نقشه‎ها انجام شد و نقشه­ی توان ـ که نشان دهنده­ی پایداری زمین نیز می باشد ـ برای جاده­سازی، در چهار طبقه تهیه شد. سپس توسط ضمیمه­ی peeger ۱/۱ در نرم افزار arcview ۳.۰، طراحی واریانت‎های مختلف جاده بر روی این نقشه انجام شد. واریانت‎های طراحی شده و شبکه­ جاده­ی موجود، با استفاده از آزمون مربع کای مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد شبکه­ جاده‎های طراحی شده در سطح ۹۵ درصد، از نظر عبور از مناطق پایدار و مساعد برای جاده‎سازی نسبت به شبکه­ جاده­ی موجود، عملکرد بهتری داشته‎اند. نتایج این تحقیق می‎تواند در بهینه­سازی طراحی شبکه­ جاده‎های جنگلی و کاهش خسارات زیست­محیطی مؤثر باشد.